Обрачун за самозапослени со применета ослободување
Обрачун за самозапослени со применето ослободување од плаќање на придонеси по првиот запишување во предвидениот регистар
На основа 145. член на Законот за пензиско и инвалидско осигурување – ЗПИЗ-2 (Официјален лист РС; бр. 96/2012) осигурениците од 15. член на овој закон се ослободени од плаќање на придонесот на осигурениците и придонесот на работодавачот, и тоа:
- во првите 12 месеци на работење по првиот запишување во деловниот регистар или во друг регистар односно евиденција, во висина 50 % од износот на придонесот, пресметан од основата од вториот став на овој член,
- во следните 12 месеци овие лица се ослободени од придонесот на осигурениците и придонесот на работодавачот во висина 30 % од износот на придонесот, пресметан од основата од вториот став на овој член.
Согласно со 430. член на ЗПИЗ-2, одредбата на четиринаесеттиот став на 145. член започнува да се применува 1. 7. 2013.
Ослободувањето по наведена одредба се признава на обврзниците, кои први запис во предвидениот регистар го извршиле по датумот на примената на оваа одредба, односно по 1. 7. 2013, ослободувањето им се признава за период од две години од првиот запис натаму.
Со Правилникот за измени и дополнувања Правилникот за образци за обрачун на придонеси за социјално осигурување се промени и формата на образецот OPSVZ, и тоа се додадени две нови полиња:
- 075 Обврзникот применува ослободување од плаќање на придонесите на основа на првиот запис во предвидениот регистар
- 076 Датум на првиот запис во предвидениот регистар
Пример на обрачун и креирање на нов образец
- Персонална мапа – работна книшка
Ако во Персоналната мапа внесете самозапослени по 1.7.2013 (внес во работната книшка односно параметрите за пресметка на плати), програмата ќе ве извести дека можете да користите ослободување од плаќање на придонесите за пензиско и инвалидско осигурување по 145. член на ЗПИЗ-2 со IRIS порака 1002790:
Програмата известува IRIS во случај кога се работи за вработување на самозапослени по 1.7.2013, за правилен обрачун мора да имате избрано во Полето Придонеси 145. член ЗПИЗ-2 и во полето Основица на осигурување избрани следните шифри:
- 005 - самостојни претприемачи поединци, кои на територијата на РС самостојно извршуваат добивна или стопанска дејност
- 019 - самостојни професии на лица, кои на територијата на РС самостојно извршуваат професионална дејност
- 027 - врвни спортисти и врвни шахисти - членови на телесно-културни организации во РС, кои не се осигурени од друг наслов
- 101 - лица, кои на територијата на РС извршуваат добивна или професионална дејност по настанување на инвалидност I категорија
- 104 - лица, кои на територијата на РС извршуваат самостојна стопанска или професионална дејност и не се задолжително пензиски и инвалидски осигурени
2. Персонална мапа - параметри за пресметка на плати
Во Параметрите за пресметка на плати I Придонеси изберете опција 145. член ЗПИЗ-2 во полето Основица на осигурување (шифра 005, 019, 027, 101 или 104)
- Обрачун на плата
Во подготовка на обрачунот програмата ве известува при премини од првата година на работење во втора, кога се олеснувањето се намалува на 30%:
И кога ослободувањето од плаќање на придонесите по две години работење по запишувањето во регистар престанува:
- Образец OPSVZ
Согласно со промената на образецот важи и известувањето на ДУРС со ново предвидено форма xml за OPSVZ, која ја креирате по веќе утврдениот постапок.
ВНИМАТЕЛНО при обрачун на плати и известување во случај на премински периоди. Важи правилото:
Обврзникот со датум на првиот запис во регистар 15.7.2013 ослободувањето од плаќање на придонесите за првите 12 месеци на работење во висина од 50% истекува на 14.7.2014. Од 15.7.2014 е овластен за ослободување од плаќање на придонесите за следните 12 месеци на работење во висина од 30%.
Обврзникот поднесува ДВА ОДВОЕНИ ОБРАЧУНА на придонесите за јули 2014.
Исто така обврзникот поднесува два одвоени обрачуна на придонесите за јули 2015: еден за периодот од 1.7. до 14.7.2015 (во кој применува ослободување од плаќање на придонесите за ПИЗ во висина од 30%) и вториот за периодот од 15.7. до 31.7.2015 (во овој период ослободувањето од плаќање на придонесите за ПИЗ не се признава повеќе).
За преминскиот период би подготвиле ДВА обрачуна.
Првиот за периодот до 14.7.2014, во Датум обрачун внесувате 14.7.2014 и обврзно по завршениот обрачун означете статус Завршен.
Во вториот обрачун пак 31.7.2014:
Од секој обрачун одделно креирате образец OPSVZ и соодветниот xml го предавате на eДанок.
Во полето 001 од и 001а ќе биде известувано периодот:
Во вториот пак:
