Burimi: ZDDV, UL 134/2003, nenet: 19., 19.a, 23.

 1. Faturat e lëshuara – përdorimi i nenit 19 të ZDDV

Në saldakontin/libër kryesor regjistrohet zakonisht sipas kursit mesatar të Bankës Sllovene në ditën e lëshimit të faturës. Kjo është në shumicën e rasteve gjithashtu data e lindjes së detyrimit tatimor, por duhet të merret parasysh dispozita e pikës 3 të nenit 19 të ZDDV:

"(3) Nëse faturat nuk janë lëshuar, por mallrat janë dorëzuar ose shërbimi është kryer, TVSH-ja llogaritet më së voni ditën e fundit të periudhës tatimore, në të cilën ka ndodhur ngjarja e tatueshme."

Prandaj ju rekomandojmë që mallrat, të cilat janë dorëzuar në periudhën tatimore, t'i faturoni në të njëjtën periudhë tatimore.

Nëse nuk e bëni këtë dhe llogariteni TVSH-në në periudhën e ardhshme, zyra tatimore mund t'ju ngarkojë interesa për vonesë për një periudhë llogarituese.

1.a. Fatura e lëshuar në monedhë të huaj

Nëse fatura është lëshuar në monedhë të huaj, ndodh gjithashtu problemi i llogaritjes së vlerës së kundërvlerës së TVSH-së, pasi sipas dispozitës së pikës 2 të nenit 23 të ZDDV:

"(2) Nëse vlera, e cila është baza për përcaktimin e bazës tatimore, përveç në rastin e importit të mallrave, është e përcaktuar në monedhë të huaj, për llogaritjen e kësaj vlere në monedhën vendase merret parasysh kursi mesatar i Bankës Sllovene në ditën e lindjes së detyrimit tatimor."

Nëse dëshironit që programi të përmbushte këtë kriter, do të duhej të llogaritet vlera në monedhën vendase në librin e faturave të lëshuara sipas kursit në datën e TVSH-së nga fatura e lëshuar, pa marrë parasysh kursin nga fatura, e cila pra nuk do të ishte domosdoshmërisht e njëjtë me kursin në dokument dhe kështu me vlerën e regjistruar të TVSH-së së llogaritur. Vetëm futja e listave të reja të kursit të Bankës Sllovene "mbrapa" do të shkaktonte diferenca në vlerën e regjistruar të TVSH-së dhe vlerën në raportet tatimore. Kjo do të shkaktonte probleme të mëdha në kontrollimin e vlerave të regjistruara dhe vlerave në llogaritë tatimore, prandaj ne vendosëm që këtë të mos e mbështesim automatikisht.

Shembulli:

Data e dorëzimit të mallrave 28.6.04, ne lëshuam faturën më 2.7.04, data e TVSH-së e kemi futur më 30.6.04. Zakonisht do të duhej të veprohej kështu:

• Fatura do të regjistrohet zakonisht në saldakontin/libër kryesor sipas kursit në datën e lëshimit të faturës, e cila është p.sh. 238 SIT/EUR.
• Pas dispozitave të pikës 2 të nenit 23 të ZDDV, ajo duhet të paraqitet në evidencat tatimore sipas kursit në ditën e lindjes së detyrimit tatimor, i cili është dita e fundit e periudhës (pika 3 e nenit 19 të ZDDV), e cila është p.sh. 237 SIT/EUR

Sepse kjo do të thotë se ne duhet të llogarisim ÇDO faturë të lëshuar në evidencat tatimore përsëri, ne nuk vendosëm për këtë mënyrë pune për arsyet e mësipërme. Një faturë e tillë do të paraqitet në program në të dyja pamjet (si në saldakontet/libër kryesor ashtu edhe në evidencat tatimore) sipas kursit 238 SIT/EUR.

Shtesë për këtë është se në faturat e lëshuara, të nominuara në monedhë të huaj, është e nevojshme të shprehet (përllogaritet) TVSH-ja e llogaritur duke përdorur kursin, i cili përdoret për llogaritjen e detyrimit tatimor. Edhe për printimin do të përdoret kursi 238 SIT/EUR.

2. Eksporti – përdorimi i nenit 19 të ZDDV  

Në saldakontin/libër kryesor regjistrohet zakonisht sipas kursit mesatar të Bankës Sllovene në ditën e lëshimit të faturës. Kjo është në shumicën e rasteve gjithashtu data e lindjes së detyrimit tatimor, por duhet të merret parasysh dispozita e pikës 3 të nenit 19 të ZDDV.

Eksporti është i përjashtuar nga pagesa e TVSH-së, prandaj këtu nuk ka probleme me vlerën e TVSH-së dhe bazës tatimore.

3. Dorëzimi i mallrave  në Komunitet - përdorimi i nenit 19.a të ZDDV

Në saldakontin/libër kryesor regjistrohet zakonisht sipas kursit mesatar të Bankës Sllovene në ditën e lëshimit të faturës. Kjo është në shumicën e rasteve gjithashtu data e lindjes së detyrimit tatimor, por duhet të merret parasysh dispozita e pikave 4 dhe 5 të nenit 19.a të ZDDV:

 (4) Pavarësisht nga neni 19 dhe 20 i këtij ligji, detyrimi për llogaritjen e TVSH-së për dorëzimet e mallrave, të kryera nën kushtet e nenit 31.a të këtij ligji, lind ditën e 15-të të muajit që pason muajin në të cilin ka ndodhur ngjarja e tatueshme.
    (5) Pavarësisht nga paragrafi i katërt i këtij neni, detyrimi për llogaritjen e TVSH-së lind kur lëshohet fatura, nëse kjo faturë është lëshuar para skadimit të afatit nga paragrafi i katërt i këtij neni.

Prandaj ju rekomandojmë që mallrat, të cilat janë dorëzuar në periudhën tatimore, t'i faturoni në të njëjtën periudhë tatimore ose më së voni deri në ditën e 15-të të muajit që pason muajin në të cilin ka ndodhur ngjarja e tatueshme..

Dorëzimet e mallrave në BE janë  të përjashtuar nga pagesa e TVSH-së, prandaj këtu nuk ka probleme me vlerën e TVSH-së dhe bazës tatimore.  

4. Marrja e mallrave nga Komuniteti - përdorimi i nenit 19.a të ZDDV

Në saldakontin/libër kryesor regjistrohet zakonisht sipas kursit mesatar të Bankës Sllovene në ditën e faturës së furnizuesit. Kjo është në shumicën e rasteve gjithashtu data e lindjes së detyrimit tatimor, por duhet të merret parasysh dispozita e pikave 2 dhe 3 të nenit 19.a të ZDDV:

 (2) Për marrjen e mallrave brenda Komunitetit, detyrimi për llogaritjen e TVSH-së lind ditën e 15-të të muajit që pason muajin në të cilin ndodh ngjarja e tatueshme.
    (3) Pavarësisht nga paragrafi i dytë i këtij neni, detyrimi për llogaritjen e TVSH-së lind kur lëshohet fatura, nëse kjo faturë është lëshuar për personin që merr mallrat, para skadimit të afatit nga paragrafi i dytë i këtij neni.

Prandaj ju rekomandojmë që të kërkoni nga furnizuesit që fatura të shoqërojë mallrat - në këtë rast nuk ndodhin mospërputhje në evidencën tatimore dhe kontabël me cilësimet e parazgjedhura e kërkimit të kursit për llogaritje nuk ndodhin. Por nëse për shkak të cilësimeve të zgjedhura të kërkimit të kurseve, kursi për evidencën tatimore nuk është i njëjtë me kursin për regjistrimin e detyrimit dhe kostos/stock, atëherë është e nevojshme të futni dokumentin e pranuar dy herë - shih shembullin Përdorimi i një date tjetër për Librin e marrjes nga Komuniteti.

Data e marrjes së dokumentit është gjithashtu një të dhënë e detyrueshme në librat tatimorë, por kjo nuk është gjithashtu një të dhënë për klasifikimin në periudhën tatimore Për klasifikimin në periudhën tatimore përdorim datën e TVSH-së, e cila pra është e njëjtë me datën e faturës së furnizuesit (nëse nuk ndodh përjashtimi i përmendur më sipër).

TVSH-ja e llogaritur nga kjo faturë mund të kërkohet njëkohësisht si TVSH hyrëse (ashtu siç e kemi njohur deri tani në blerjet nga jo-rezidentët) dhe ka prandaj një ndikim zero në llogaritjen e detyrimit tatimor (përjashtim janë përdoruesit e nenit 41 të ZZDV - shih TVSH për përdoruesit e nenit 41 të ZDDV).

Për importin e mallrave nga BE do të duhet të hapet një lloj dokumenti i ri, sepse regjistrohen ndryshe.

Shembulli:

Importi - marrjet nga vendet e BE – TVSH-në do ta kërkojmë si TVSH hyrëse dhe njëkohësisht si TVSH të llogaritur, ashtu siç e bëjmë tashmë për faturat e jo-rezidentëve, vetëm se për to mund të kemi hapur lloje të veçanta identitetesh dhe të futur cilësimin në llojet e dokumenteve. Prandaj për blerjet e mallrave nga BE duhet të futim për të gjitha llojet e identiteteve matricën përkatëse të llogarive të mallrave:
2200K 100
160D 20
260K 20
Importi nga një vend të tretë – TVSH do të paguhet, prandaj regjistrimi i TVSH-së hyrëse është llogari e TVSH-së së llogaritur paraprakisht, siç është parazgjedhur në llojin e dokumentit të marrjes nga jashtë
2200K 100
160D 20
290K 20

5. Faturat e pranuara - përdorimi i nenit 19 të ZDDV

Data e faturës së furnizuesit është zakonisht gjithashtu data e lindjes së detyrimit tatimor, por duhet të merret parasysh dispozita e pikës 3 të nenit 19 të ZDDV:  

(3) Nëse fatura nuk është lëshuar, por mallrat janë dorëzuar ose shërbimi është kryer, TVSH-ja llogaritet më së voni ditën e fundit të periudhës tatimore, në të cilën ka ndodhur ngjarja e tatueshme.

Data e marrjes së dokumentit është gjithashtu një të dhënë e detyrueshme në librat tatimorë, por kjo nuk është gjithashtu një të dhënë për klasifikimin në periudhën tatimore. Për klasifikimin në periudhën tatimore përdorim datën e TVSH-së, e cila pra është e njëjtë me datën e faturës së furnizuesit (nëse nuk ndodh përjashtimi i përmendur më sipër).  

Prandaj ju rekomandojmë që të kërkoni nga furnizuesit që fatura të shoqërojë mallrat ose që fatura për shërbimin të lëshohet në të njëjtën periudhë, siç është kryer ky shërbim. Nëse fatura lëshohet më vonë, ju rekomandojmë që ta regjistroni gjithashtu në librat tatimorë më vonë, siç ka lindur e drejta për zbritjen e TVSH-së, pra me datën e faturës. Në këtë rast, TVSH-në hyrëse e kërkoni vetëm një periudhë llogarituese më vonë, sesa do të duhej, që është tatimorisht e lejuar.

6. Importi - neni 118 i PZDDV (importi i mallrave)

E drejta për zbritjen e TVSH-së hyrëse për mallrat e importuara, tatimpaguesi mund ta kërkojë jo më herët se në periudhën tatimore, në të cilën merr deklaratën doganore për lirimin e mallrave në tregun e lirë ose procedurën e importit të përkohshëm të mallrave me përjashtim të pagesës së doganës ose vendimin e organit doganor, në të cilin është llogaritur TVSH.
Data e marrjes është pra një kriter për klasifikimin në periudhën tatimore, data e TVSH-së plotësohet automatikisht me të njëjtën datë. Programi në rastin e importit dhe dokumenteve nga vendet e treta nuk lejon të regjistrohet, nëse këto dy data ndryshojnë, dhe kthen një gabim (shih Data e marrjes duhet të jetë e njëjtë me datën TVSH!).  

7. Avancet  - 117. neni i PZDDV  (parapagesa)

Tatimpaguesi, i cili merr faturën për parapagesën e dhënë, mund të kërkojë zbritjen e TVSH-së hyrëse jo më herët se në periudhën tatimore, në të cilën merr faturën për parapagesën e dhënë.
Data e marrjes është pra një kriter për klasifikimin në periudhën tatimore, data e TVSH-së plotësohet automatikisht me të njëjtën datë.