 | Loading… |
|
|
|
Заокружување по воведувањето на еврото
Заокружување по воведувањето на еврото 
 |
Оваа страница содржи информации специфични за Словенија. Најверојатно е помалку релевантна во другите земји. |
По воведувањето на еврото во РС се појавија проблеми со самите заокружувања на цените и данокот на издадените документи. Пошто од надлежните институции (во продолжение) не добивме никакви конкретни одговори, не можеме еднострано да објавиме препорачаните поставки на самите заокружувања и пресметките на цените и данокот во програмата. И самата законодавство (во продолжение), кое го регулира оваа област во РС, е доста скромно, па затоа им предлагаме на корисниците да се соодветно одлучат за начин на заокружување и пресметување на цените и данокот со сметководствениот и внатрешниот правилник во компанијата и да ги постават соодветните параметри во програмата. Во продолжение има неколку дополнителни објаснувања за полесна одлука и разбирање на проблематиката.
1. Законодавство
Закон за воведување на еврото (ЗУЕ; Официјален лист РС 114/2006) во 19. член вели:
(1) Со денот на воведувањето на еврото, продажните цени за стоки и услуги се прерачунаваат на најмалку три децимални места и се заокружуваат и прикажуваат на не помалку од две децимални места.
(2) Кога се стоките и услугите продаваат во големи количини (на пример електрична енергија, телефонски импулс, основни комунални услуги, нафтени деривати, природен гас и течен нафтен гас), при прерачунавањето на цените од толари во евра, цените се заокружуваат и прикажуваат на не помалку од четири децимални места.
(3) Износите на интермедјарни операции мора да се заокружат на најмалку толку децимални места, колку што има цената, од која е добиена интермедјарната операција. При тоа, за интермедјарни операции се сметаат операции, при кои непосредната цел на операцијата не е плаќање или книжење како конечен обрачун на соодветниот паричен износ.
(4) Паричните износи, пресметани на основа на цените од вториот став на овој член, кои треба да се платат или да се книжат, се заокружуваат на најблискиот цент.
(5) Без оглед на вториот став на овој член, цените на моторните бензини, гасното масло за погон и греење се заокружуваат на три децимални места.
| Објаснување ДУРС, бр. 4230-48/2007, 29. 1. 2007
Обврзникот наведува дека по воведувањето на еврото на 1. 1. 2007 има проблеми со книжењето на влезниот ДДВ на основа на фактурите од добавувачите. Добавувачот на фактурата ја прикажува вредноста на стоката нпр. 4,02 по единица * 16 парчиња = 64,32 што според неговото мислење е основа за ДДВ, од која треба да се пресмета ДДВ во износ од 12,86 €. Добавувачот му пресметува ДДВ во износ од 12,85 €, бидејќи вредноста по единица е 4,0150 * 16 парчиња = 64,24 и оваа основа е премала. Го интересира дали неговото мислење дека добавувачот треба да пресмета ДДВ на фактурата од вредноста по единица изразена со две децималки е точно. Во продолжение објаснуваме:
Закон за воведување на еврото (Официјален лист РС, бр. 114/2006; во продолжение: ЗУЕ), за заокружувањето зборува во 19. член. Првиот став вели дека со денот на воведувањето на еврото, продажните цени за стоки и услуги се прерачунаваат на најмалку три децимални места и се заокружуваат и прикажуваат на не помалку од две децимални места. Третиот став на овој член вели дека износите на интермедјарни операции мора да се заокружат на најмалку толку децимални места, колку што има цената, од која е добиена интермедјарната операција. При тоа, за интермедјарни операции се сметаат операции, при кои непосредната цел на операцијата не е плаќање или книжење како конечен обрачун на соодветниот паричен износ.
Во случајот што го наведува обврзникот, добавувачот на фактурата ја заокружил продажната цена за стоката по прерачуна во евра и ја прикажува на две децимални места. Исто така, на две децимални места го заокружил износот на интермедјарната операција, тоа е основата за пресметка на ДДВ. Во однос на наведеното, сметаме дека неговиот добавувач треба да пресмета ДДВ од основата, заокружена на две децимални места (т.е. 4,02 € * 16 парчиња = 64,32 €; 20 % ДДВ = 12,86 €).
|
Заокружување на износите на фактурата и одбиток на ДДВ
Објаснување ДУРС, бр. 4230-117/2007, 3. 4. 2007
Даночниот обврзник цените за повик ги прикажува на четири децимални места. Така, на деталните фактури износот за поединечен повик е прикажан на четири децимални места (износи на интермедјарни операции), на месечните фактури пак, износите за поединечни повици за ист вид услуга, нпр: повици во внатрешен промет, се собираат и прикажуваат на две децимални места, бидејќи износот се книжи на соодветниот конт. ДДВ се пресметува и прикажува на фактурата од секоја услуга посебно. Производот на збирот на даночните основи и даночната стапка поради заокружувањето не е секогаш ист со збирот на редовните ставки на ДДВ. Разлики се појавуваа веќе во системот на толари, но даночните обврзници, бидејќи разликите беа во стотини толари, не им обрнуваа внимание. Поради опишаното, се појавуваат проблеми при составувањето на обрачуните на ДДВ и кај нарачателите, кога фактурите ги внесуваат во своите евиденции. На прашањето во врска со тоа одговараме:
Дали даночниот обврзник има право на целосен одбиток на ДДВ, ако на примена фактура износот на ДДВ е повисок отколку што би можел да биде пресметан од прикажаната даночна основа, а разликата е последица на заокружувањето на поединечните износи на фактурата?
Ако на примена фактура износот на ДДВ е повисок отколку што би можел да биде пресметан од прикажаната даночна основа, а разликата е последица на заокружувањето на поединечните износи на фактурата, примачот на фактурата има право да одбие целосен износ на ДДВ. Износот на ДДВ е пресметан правилно, а даночниот обврзник е должен да го плати овој износ на ДДВ или го има платено.
Закон за данок на додадена вредност – ЗДДВ-1 (Официјален лист РС, бр. 117/06) ја регулира обврската за издавање фактури во 81. член. Обврзните состојки на фактурата, која ја издава даночниот обврзник согласно 81. член на ЗДДВ-1 ги пропишува 82. член на овој закон. Даночниот обврзник мора на фактурата, помеѓу другото, да наведе:
· даночната основа, од која се пресметува ДДВ по поединечна стапка или на која се однесува ослободувањето,
· цената по единица без ДДВ,
· какви било намалувања на цените и попусти, кои не се вклучени во цената по единица и
· износот на ДДВ, освен во случаите каде што се применува посебна регулатива, за која законот го исклучува овој податок.
ЗДДВ-1 пропишува само обврзните состојки на фактурата, а даночниот обврзник може на фактурата да прикажува и повеќе податоци.
Во однос на збирот на даночните основи на една фактура, Правилникот за спроведување на законот за данок на додадена вредност – правилник (Официјален лист РС, бр. 141/06) во 139. член пропишува дека ако фактурата се однесува на повеќе видови стоки или услуги, вредностите без ДДВ, кои се однесуваат на стоки или услуги, кои се оптоварени со иста стапка на ДДВ, можат да се собираат, а од збирот се пресметува ДДВ по пропишаната даночна стапка.
Кога даночниот обврзник на фактурата пресметува ДДВ од секоја поединечна услуга или стока и вкупниот износ на ДДВ го утврдува со збирот на поединечните износи на ДДВ, овој износ често поради заокружувањето се разликува од износот, кој би го пресметал со пресметка на ДДВ од збирот на поединечните даночни основи.
Во врска со тоа утврдуваме дека даночниот обврзник може да ги избегне проблемите, ако на фактурата прикаже износ на ДДВ, кој го утврдува со пресметка на ДДВ од вкупната даночна основа по поединечна стапка, а не збирот на ДДВ, пресметан од секоја поединечна врста услуга или стока. Податокот за (вкупната) даночна основа, од која се пресметува ДДВ по поединечна стапка е обврзниот податок на фактурата, пропишан со 8. точка 82. член на ЗДДВ-1. Во овој случај, примачот на фактурата нема да има дилеми во однос на правилноста на пресметаниот ДДВ на примената фактура.
Во останатите случаи, разликите се појавуваат поради заокружувањето и се поставува прашањето, дали даночните обврзници имаат право на одбиток на целокупниот ДДВ, ако износот на ДДВ, утврден како збир на ДДВ по поединечни услуги или стоки, поради заокружувањето е повисок. Во однос на правото на одбиток на ДДВ во овие случаи, сметаме дека примачот на фактурата на основа на 63. и 67. член на ЗДДВ-1 има право да одбие целосен износ на ДДВ. Ако дојде до разлики само поради заокружувањето, тогаш износот на ДДВ на фактурата е пресметан правилно, а даночниот обврзник е должен да го плати овој износ на ДДВ или го има платено.
2. Основа за пресметка на продажната цена
Препорачуваме, да е поставката Заокружување на пресметката на цените поставена на самите нули, додека Заокружување на позициите влијае на самата големина на разликите, до кои доаѓа при самото пресметување на цените и вредностите.
2.1. Основа за пресметка на продажната цена: P - Цена без данок
| Продажна цена |
цена * количина |
таа се заокружува во согласност со поставката за заокружување на позицијата |
| Данок |
продажна цена * стапка на данок |
таа се заокружува во согласност со поставката за заокружување на позицијата |
| Малопродажна цена |
Продажна цена + Данок |
се пресметува од веќе заокружените вредности |
2.2. Основа за пресметка на продажната цена: M - Цена со данок
| Малопродажна цена |
цена * количина * данок |
таа се заокружува во согласност со поставката за заокружување на позицијата |
| Продажна цена |
цена * количина |
таа се заокружува во согласност со поставката за заокружување на позицијата |
| Данок |
Малопродажна цена - Продажна цена |
се пресметува веќе од заокружените вредности |
2.3. Пример
Пример: имаме еден парче идентификација со цена 6,6667 (данокот е 8,5%). Заокружувањето на позицијата го имаме поставено на 0,01.
2.3.1. P - Цена без данок
| P- Цена без данок |
Пресметка |
Заокружено во согласност со поставката за заокружување на позицијата |
| Продажна цена |
6,6667 * 1 = 6,6667 |
6,67 |
| Данок |
6,67 * 8,5% = 0,5666695 |
0,57 |
| Малопродажна цена |
6,67 + 0,57 = 7,24 |
7,24 |
2.3.2. Цена со данок
| M- Цена со данок |
Пресметка |
Заокружено во согласност со поставката за заокружување на позицијата |
| Малопродажна цена |
6,6667 * 1 * (8,5% + 1) = 7,2333695 |
7,23 |
| Продажна цена |
6,6667 * 1 = 6,6667 |
6,67 |
| Данок |
7,23 - 6,67 = 0,56 |
0,56 |
4. Пресметка на вредноста на данокот
4.1. Збир по позиции
Вредноста на данокот се собира во програмата по позиции. Исто така, се пресметува основата. Така, во некои случаи може да дојде до отстапувања, ако данокот го пресметуваме од основата на документот.
4.2. Пресметка од основата на документот
Ако сакаме, вредноста на данокот на документот да биде пресметана од основата, можеме да си помогнеме со прекинувачот Заокружување на ДДВ на ниво на документ. Тоа вредноста на данокот ја пресметува од основата и разликата ја коригира на позицијата со највисока вредност на документот. Затоа, во поединечни случаи може да се случи дека пресметката на данокот на оваа позиција не е согласна со основата на оваа позиција до таа мера, што значително влијае на самиот процент на данокот.
5. Стотинска изравна
Во случај, ако имаме продажни цени дефинирани на три или дури 4 децимални места и исто така само заокружувањето на позициите на четврто децимално место, може да се случи во поединечни случаи, дека на документот се испишува стотинска изравна, бидејќи програмата заокружува износи во вредносната линија на документот на две децимални места.
Пример: имаме еден парче идентификација со цена 6,6667 (данокот е 8,5%). Заокружувањето на позицијата го имаме поставено на 0,0001.
| P- Цена без данок |
Пресметка |
Заокружено во согласност со поставката за заокружување на позицијата |
Заокружено на две децималки |
| Продажна цена |
6,6667 * 1 = 6,6667 |
6,6667 |
6,67 |
| Данок |
6,6667 * 8,5% = 0,5666695 |
0,5667 |
0,57 |
| Малопродажна цена |
6,6667 + 0,5667 = 7,2334 |
7,2334 |
7,23 |
Но, бидејќи 6,67 + 0,57 не е 7,23, програмата разликата соодветно ја коригира со стотинска изравна. (Некои бизнис-информациски системи разликата ја коригираат со поправка на самата основа, што според нашето мислење е помалку точно).
6. Пример од ИКС (ИКС 11, годиште XXXIII, стр. 151)
Пример во ИКС:
Цената на еден телефонски импулс без пресметан ДДВ изнесува 0,0042 EUR. На нарачателот му се наплатени 1.014 импулси.
Вкупната вредност = 0,0042 EUR * 1.014 = 4,2588
Вредноста, која се книжи како приход = 4,26
Вредности за плаќање:
- вредност на импулсите = основа за ДДВ 4,26 EUR
- ДДВ (20%) 0,85 EUR
- за плаќање 5,11 EUR
До наведениот пример доаѓаме во програмата со поставките:
- Заокружување на пресметката на цените: 0,0000
- Заокружување на позициите - издавање, ПОС: 0,0100 (основата на позицијата ја заокружуваме на две децималки: 4,2588 = 4,26)
- Основа за пресметка на продажната цена: P - Цена без данок (данокот е пресметан од продажната цена)
- Приказ на бројот на децимални места - Цена: 4 (препорачуваме исто така, да во случај на поставка поголема од две децималки, соодветно на тоа цените со повеќе децимални места да се прикажуваат и на исписите на издадените предфактури, фактури...)
7. Испратени прашања и одговори
7.1. Испратени прашања
Прашање испратено до Даночната управа на РС, Трговската комора на Словенија и Стопанската комора на Словенија:
7.2. Примени одговори
Одговорот, кој го добивме од Трговската комора на Словенија (од останатите две институции, за жал, не добивме одговори):
| Loading… |
| Loading… |
|
|
|
|